RWA là gì? Cuộc cách mạng tài chính kết nối thế giới thực với Blockchain

Vào buổi sáng sớm, một sinh viên đại học ở Ghana đã sử dụng stablecoin đô la trong điện thoại để thanh toán học phí thạc sĩ của mình ở Thụy Điển, tránh được khoản lỗ do sự mất giá 130% của đồng tiền quốc gia trong một năm. Trong khi đó, một nhân viên văn phòng bình thường ở Hồng Kông đã đầu tư vào phần cổ phần của một căn hộ sang trọng ở Manhattan thông qua token hóa, trong khi một nhà điều hành trạm sạc xe điện ở Thượng Hải vừa mới huy động được 100 triệu nhân dân tệ thông qua token hóa tài sản trên blockchain.

Những cảnh tượng tưởng chừng như độc lập này thực chất là một cuộc cách mạng tài chính mang tên RWA (tài sản thế giới thật được token hóa). Thông qua công nghệ blockchain, RWA chuyển đổi các tài sản từ thế giới thực thành token kỹ thuật số, khiến những khoản đầu tư từng khó tiếp cận trở nên dễ dàng hơn, và làm cho việc thanh toán và huy động vốn xuyên biên giới trở nên hiệu quả và minh bạch hơn.

##RWA là gì? Sự tái sinh số của tài sản thực

RWA (Real World Assets), dịch sang tiếng Trung là "tài sản thế giới thực", đề cập đến quá trình chuyển đổi tài sản hữu hình hoặc vô hình trong thế giới thực thành các token số có thể chia tách và giao dịch thông qua công nghệ blockchain, nhằm thực hiện lưu thông trên chuỗi. Mục tiêu cốt lõi của nó là nâng cao tính thanh khoản của tài sản và giảm bớt rào cản đầu tư.

Về bản chất, RWA là tài sản tài chính được gắn kết với tài sản vật chất trong thế giới thực, thông qua các phương tiện kỹ thuật để chuyển đổi tài sản truyền thống thành hình thức số có thể giao dịch, tương tự như việc chứng khoán hóa tài sản trong tài chính truyền thống, nhưng linh hoạt và hiệu quả hơn.

##Bản chất của việc mã hóa

• Token hóa tài sản hữu hình: Bất động sản (như bất động sản Mỹ trên nền tảng RealT), kim loại quý (như token vàng Pax Gold), tác phẩm nghệ thuật, v.v. được chuyển đổi thành token kỹ thuật số đại diện cho quyền sở hữu thông qua công nghệ blockchain.
• Token hóa tài sản vô hình: Các tài sản phi vật thể như trái phiếu, cổ phiếu, quyền carbon, quyền sở hữu trí tuệ và thậm chí là doanh thu trong tương lai được chuyển đổi thành tài sản số có thể giao dịch trên chuỗi.
• Tiền pháp định được ổn định hóa: Các stablecoin như USDT, USDC đại diện cho ứng dụng thành công nhất của RWA, token hóa giá trị đô la Mỹ theo tỷ lệ 1:1 để lưu thông trên blockchain.

"Các đồng stablecoin thường dùng như USDT, USDC thuộc về RWA", một bài viết đã chỉ ra như vậy. Hiện nay, số tiền thanh toán trên chuỗi của stablecoin mỗi năm đạt 100.000 tỷ USD, tương đương với Visa, vượt xa PayPal.

##RWA hoạt động như thế nào? Ba giai đoạn xây dựng cầu giá trị

RWA không chỉ đơn giản là đưa tài sản "lên chuỗi", mà là một hệ thống tích hợp giữa pháp lý, công nghệ và đổi mới tài chính. Hoạt động của nó chủ yếu bao gồm ba giai đoạn then chốt:

###Giai đoạn một: Đóng gói ngoài chuỗi (Off-Chain Formalization)

Tài sản thực cần phải hoàn thành việc đóng gói tuân thủ về mặt pháp lý và tài chính trước tiên:

• Quyền sở hữu tài sản và tuân thủ: Xác định quyền sở hữu tài sản, đánh giá giá trị và cấu trúc pháp lý. Ví dụ, Ondo Finance đảm bảo tính tuân thủ của việc token hóa trái phiếu chính phủ Mỹ thông qua SPV (công ty mục đích đặc biệt).
• Sắp xếp giám sát: Chọn cơ quan thứ ba được quản lý để giám sát tài sản cơ sở, đảm bảo quyền lợi của người nắm giữ token.
• Pháp lý hóa: Thiết lập khung quyền yêu cầu hợp pháp của người nắm giữ token đối với tài sản cơ sở, đây là điểm khác biệt cốt lõi của RWA so với tài sản số thuần túy.

giai đoạn hai: cầu nối thông tin (Bridging)

Kết nối tài sản ngoại tuyến với token trên chuỗi thông qua các phương tiện kỹ thuật:

• Oracle: Các mạng lưới oracle như Chainlink sẽ truyền tải an toàn dữ liệu tài sản ngoài chuỗi (như chỉ số giá nhà, lãi suất trái phiếu chính phủ) đến blockchain.
• Tài sản lên chuỗi: Phát hành token đại diện cho quyền sở hữu tài sản hoặc quyền lợi thu nhập dựa trên hợp đồng thông minh, có thể chọn token đồng nhất (như ERC-20) hoặc token không đồng nhất (như ERC-721, ERC-3525).
• Đồng bộ dữ liệu: Đảm bảo giá trị token trên chuỗi được đồng bộ theo thời gian thực với tài sản ngoài chuỗi, giữ cho việc neo giá.

Giai đoạn ba: Ứng dụng lớp giao thức (On-Chain Integration)

Sau khi token vào hệ sinh thái blockchain, giá trị tài chính được giải phóng thông qua các loại giao thức khác nhau:

• Ứng dụng DeFi: Tài sản được mã hóa có thể được sử dụng làm tài sản thế chấp để tham gia vay mượn (như MakerDAO chấp nhận tài sản RWA thế chấp), giao dịch (như sàn giao dịch phi tập trung) và farming lợi nhuận.
• Thực hiện tự động: Phân phối lợi nhuận (như tiền thuê, cổ tức) tự động thông qua hợp đồng thông minh, giảm can thiệp và lỗi do con người.
• Tương tác đa chuỗi: Thực hiện lưu thông RWA giữa các chuỗi khối khác nhau thông qua giao thức đa chuỗi (như CCIP), giải quyết vấn đề phân tách thanh khoản.

| Cấp độ | Thành phần cốt lõi | Dự án/Công nghệ đại diện | Chức năng作用 | |----------|----------------|--------------------------|------------------------| | Lớp ngoài chuỗi | Khung pháp lý và tuân thủ | Cấu trúc SPV, hộp cát điều tiết | Quyền sở hữu và bảo đảm pháp lý | | Lớp cầu nối | Mạng oracle | Chainlink, API3 | Dữ liệu lên chuỗi và xác thực | | Tầng trên chuỗi | Tiêu chuẩn token | ERC-20, ERC-3525 | Biểu hiện số hóa tài sản | | Lớp ứng dụng | Giao thức DeFi | MakerDAO, Aave | Giải phóng giá trị tài chính |

Bảng: Các yếu tố cốt lõi của kiến trúc công nghệ RWA

##RWA làm thế nào để giải quyết các vấn đề thực tế trong cuộc sống?

RWA không phải là một khái niệm công nghệ trên mây, nó đang giải quyết các điểm đau thực tế trên toàn cầu, tạo ra giá trị thực. Sự chuyển mình của nó chủ yếu thể hiện ở ba chiều:

cách mạng thanh khoản: giải phóng tài sản "bị đóng băng"

• Phân mảnh tài sản có giá trị cao: Một căn hộ triệu đô ở New York được phân chia thành 100.000 phần thông qua token hóa, những nhân viên trẻ tại Việt Nam chỉ cần 50 đô la để trở thành chủ nhà quốc tế, nhận lợi tức cho thuê và tăng giá trị tài sản.
• Thị trường toàn cầu 24 giờ: Vàng token hóa (chẳng hạn như PAXG) có thể được giao dịch trên blockchain bất cứ lúc nào, phá vỡ các hạn chế về thời gian và địa lý của các sàn giao dịch vàng truyền thống, tăng tính thanh khoản lên 300%.
• Khơi dậy tài sản khó khăn: Các khoản phải thu hoặc hàng tồn kho do các doanh nghiệp nhỏ và vừa nắm giữ có thể được token hóa thông qua các nền tảng như Centrifuge, từ đó có thể nhận được tài trợ trên chuỗi để giải quyết vấn đề lưu chuyển tiền.

###Tài chính bao trùm: Phá vỡ rào cản đầu tư

• Đầu tư trái phiếu Mỹ không có ngưỡng: OUSG (token trái phiếu chính phủ Mỹ) của Ondo Finance cho phép nhà đầu tư bình thường tham gia đầu tư trái phiếu Mỹ với chỉ 100 đô la, tỷ lệ lợi nhuận hàng năm đạt 4,44%.
• Cuộc cách mạng thanh toán xuyên biên giới: Tại châu Phi, stablecoin đã giải quyết vấn đề thanh toán sống còn - một bệnh viện ở Nam Phi đã từ chối tiếp nhận bệnh nhân từ Mozambique vì thanh toán xuyên biên giới không thể xử lý ngoài giờ làm việc. Cuối cùng, bệnh nhân đã thực hiện thanh toán ngay lập tức bằng stablecoin.
• Công cụ chống lạm phát: Sinh viên Ghana sử dụng stablecoin để lưu trữ học phí, thành công tránh được sự mất giá 130% của đồng tiền quốc gia trong năm, bảo vệ ước mơ giáo dục.

###Tăng hiệu suất và tiết kiệm chi phí

• Đơn giản hóa giao dịch bất động sản: Giao dịch bất động sản truyền thống liên quan đến môi giới, luật sư và ngân hàng, với chi phí lên đến 5-7% giá trị giao dịch. Giao dịch token hóa tự động hóa quy trình thông qua hợp đồng thông minh, giảm đáng kể chi phí.
• Thanh toán xuyên biên giới hoàn thành chỉ trong giây: Gã khổng lồ vận tải GSBN sẽ mã hóa chứng từ điện tử, rút ngắn thời gian thanh toán thương mại xuyên biên giới từ vài ngày xuống chỉ còn vài giây, giải phóng vốn lưu động lên tới hàng trăm tỷ đô la.
• Quản lý tài sản minh bạch: Ant Group đã mã hóa quyền lợi thu nhập từ 9000 trạm sạc để huy động 100 triệu nhân dân tệ, tất cả dữ liệu tài sản và phân phối lợi nhuận đều minh bạch và có thể kiểm tra trên chuỗi, giảm chi phí tin cậy.

| Lĩnh vực vấn đề | Điểm đau của giải pháp truyền thống | Giải pháp RWA | Trường hợp thực tế | |------------------|--------------------------------------|------------------------------|---------------------------------------| | Tính thanh khoản tài sản | Giao dịch bất động sản mất vài tháng, chi phí cao | Phân tách token + Giao dịch trên chuỗi | Nền tảng RealT mã hóa bất động sản tại Mỹ | | Ngưỡng đầu tư | Đầu tư vào trái phiếu Mỹ cần hàng trăm ngàn đô la | Đầu tư vào token phân mảnh | Token trái phiếu quốc gia Ondo Finance OUSG | | Thanh toán xuyên biên giới | Phí giao dịch cao, tốc độ chậm, thời gian hạn chế | Chuyển tiền xuyên biên giới bằng stablecoin ngay lập tức | Trường hợp thanh toán y tế Gobankless tại Châu Phi | | Tài chính doanh nghiệp vừa và nhỏ | Xét duyệt nghiêm ngặt, quy trình chậm, chi phí cao | Tài chính hóa các khoản phải thu | Nền tảng Centrifuge tài chính chuỗi cung ứng | Bảng: So sánh RWA giải quyết vấn đề thực tế

##Tương lai: Cơ hội và thách thức của thị trường nghìn tỷ đô

Theo dữ liệu từ Viện Nghiên cứu Oklink, tính đến tháng 4 năm 2025, tổng giá trị thị trường của phân khúc RWA (không bao gồm stablecoin) đã gần 20 tỷ USD, tăng trưởng 102,87% so với năm trước. Boston Consulting dự đoán rằng đến năm 2030, quy mô thị trường RWA sẽ đạt 16 nghìn tỷ USD, trở thành động lực mạnh nhất cho việc ứng dụng công nghệ blockchain.

động lực tăng trưởng bùng nổ

• Các ông lớn tài chính truyền thống gia nhập: BlackRock ra mắt quỹ BUIDL, JPMorgan khám phá tiền gửi token hóa, Franklin Templeton quản lý quỹ trái phiếu quốc gia trên chuỗi trị giá 300 triệu USD.
• Khung pháp lý trưởng thành: Cơ quan tiền tệ Hồng Kông đã triển khai chương trình tài trợ trái phiếu kỹ thuật số (trợ cấp tối đa cho từng dự án là 2,5 triệu đô la Hồng Kông), SEC Mỹ cung cấp lối thoát cho các dự án RWA tuân thủ.
• Đột phá đổi mới công nghệ: Công nghệ chứng minh không biết (Zero Knowledge Proof) giải quyết mâu thuẫn giữa quyền riêng tư và tính minh bạch, KYC động cân bằng giữa tuân thủ và trải nghiệm người dùng.

thách thức vẫn còn tồn tại trong các rào cản phát triển

• Mê cung tuân thủ: Token hóa tài sản cần tuân thủ các yêu cầu quản lý của nhiều quốc gia như luật chứng khoán, chống rửa tiền, và sự phân loại pháp lý không rõ ràng vẫn là trở ngại chính.
• Rủi ro về tính xác thực của dữ liệu: Dữ liệu từ oracle truyền tải có thể bị tấn công hoặc thao túng, ảnh hưởng đến tính xác thực của tài sản trên chuỗi.
• Sự phân tách thanh khoản: RWA của các khu vực quản lý khác nhau và mạng blockchain tồn tại vấn đề hòn đảo thanh khoản, khả năng tương tác liên chuỗi vẫn cần được tăng cường.

Ngân hàng Standard Chartered dự đoán trong báo cáo: "Đến năm 2034, quy mô thị trường tài sản được mã hóa sẽ đạt 30,1 triệu đô la, trong đó tài sản mã hóa liên quan đến tài trợ thương mại sẽ chiếm 16%".

Như tài chính gia Jeff đã nói trong "Web3 Đại Tây Dương": "Sản phẩm tài chính tiêu chuẩn hóa chính là lĩnh vực mà RWA thực sự có thể phát huy tiềm năng." Từ stablecoin đến quỹ thị trường tiền tệ (Money Market Fund), rồi đến trái phiếu Mỹ và token hóa vàng, RWA đang chuyển mình từ bản địa crypto sang cơ sở hạ tầng tài chính toàn cầu.

Khi blockchain không còn là sân chơi thí nghiệm của các thế giới song song, khi tài sản token hóa bắt đầu mang lại giá trị lưu chuyển của thế giới thực, RWA đang xây dựng một hệ thống tài chính mở, hiệu quả và bao trùm hơn. Đây không chỉ là tiến bộ công nghệ, mà còn là một bước quan trọng trong tiến trình dân chủ hóa tài sản.

Tác giả：Đội ngũ Blog *Nội dung này không cấu thành bất kỳ đề nghị, mời gọi, hoặc gợi ý nào. Bạn nên luôn tìm kiếm lời khuyên chuyên môn độc lập trước khi đưa ra bất kỳ quyết định đầu tư nào. *Xin lưu ý, Gate có thể hạn chế hoặc cấm tất cả hoặc một phần dịch vụ từ các khu vực bị hạn chế. Vui lòng đọc thỏa thuận người dùng để biết thêm thông tin, liên kết: